معرفی کتاب:

ادبیّات عامه ی بختیاری

قطع: وزیری

شمارگان:۳۰۰۰ نسخه

ناشر: نیوشه

مولف : دکتر عباس قنبری عدیوی

زمان نشر: ۱۳۹۱

چکیده کتاب به نقل مستقیم اثر:

ادبیّات هر کشوری آیینه‌ی شناخت دیدگاه‌ها، فرهنگ و هنر مردم آن کشور است و بی‌شکّ هرچه این ادبیّات بهتر تبیین گردد، زمینه‌ی مناسب‌تری برای مطالعه‌ی آن فراهم می‌شود. هم چنین، بخشی از ادبیّات هر کشور، فولکلور و ادبیّات شفاهی آن است که ساخته‌ی مردم عادی(عوام) است و همچون ادبیّات رسمی و دانشگاهی(آکادمیک) مولّد و زاینده است. زایش گونه‌های ادب عامّه از جنس خواسته‌ها و آفریده‌های مردم و گویشوران آن است. تحلیل و بررسی آن منجر به شناخت مردم خواهد شد؛ چون معتقدیم که فرهنگ، اساسِ یک جامعه و روح بلند ملّت‌هاست و کشوری که فرهنگ غنی خود را بشناسد و آن را حفظ نماید و به دیگران منتقل کند؛ در این زمینه موّفق تر و سرافرازتر خواهد بود. این پژوهش نیز در همین راستا و برای نیل به هدف شناخت بهتر «فرهنگ و ادب مردم بختیاری» تنظیم گردیده است.

کتاب حاضر شامل چکیده و شش  فصل با نام «ادبیّات عامّه ی بختیاری» است و در پایان علاوه بر خلاصه و نتیجه گیری، پیش نهادهایی نیز برای پژوهشگران(و دانش‌جویان) این عرصه ارایه گردیده است که امیدوارم سودمند باشد.

 این اثر به طور ویژه به ادبیّات عامّه و فرهنگ مردم بختیاری اختصاص دارد، امّا با توجّه به گستره و دامنه‌ی کار تحقیقی و دانش‌جویی، سعی شده است تا منابع مهمّ و پژوهشی روزآمد چون: وِب‌گاه‌ها، سامانه‌های اینترنتی، مطبوعات، کتاب‌ها و پایان‌نامه‌های ویژه ی فرهنگ عامّه‌ی سایر مناطق و اقوام نیز به گونه ای معرفی شوند تا مورد استفاده‌ی دقیق و علمی کاوشگران علاقه‌مند قرار گیرد. ضرورت پاس‌داشت و آموزش فولکلور و زبان‌های محلی ایرانی از طریق دانشگاه‌ها، انگیزه‌ی دیگری برای تدوین این کتاب است.

انجام دادن این تحقیق بدون بهره‌گیری از دانش مردم و         گویشوران گُم‌ْنام بختیاری امکان‌پذیر نبود و تنها نام چند کس از آنان در پایان یاد کرده خواهد شد تا به نمایندگی از همه‌ی کسانی که پدیدآورنده و گسترش دهنده‌ی این فرهنگ هستند، قدردانی شود.

اگر چه هیچ کاری بی نقص وعیب نخواهد بود؛ فروتنانه، ضمن پذیرش کاستی‌های پژوهش، امیدوارم این کتاب، موجب ادای دَین ما نسبت به فرهنگ، ادبیّات و هنر سرزمین عزیزمان ایران، گردد و آرزومندم  استادان و صاحب نظران ارجمند با کرامت و بزرگواری، برای به رفع کاستی‌ها از راهنمایی خویش مرا بهره‌مند فرمایند.

یا رب از ابر هدایت، بِرَسان بارانی؛             پیش تر زان که چو گَردی، ز میان برخیزم.

عباس قنبری عدیوی

درباره مولف :

عبّاس قنبری عُدیوی، فرزند «شهباز»، اردیبهشت ۱۳۴۶ در خانواده‌ای مذهبی و کارگری، در اندیمشک (استان خوزستان) به دنیا آمد. تحصیلات مقدِماتی خود را در زادگاهش، ادامه داد. چون خانواده‌ی وی، از عشایر بختیاری بودند؛ اغلب تابستان‌ها را در منطقه‌ی اجدادی در سردسیر بختیاری ( کوهرنگ چهارمحال و بختیاری) می‌گذراند، این امر موجب علاقه‌مندی وی به فرهنگ، ادبیّات و هنر نیاکانش گردید. پس از کسب دیپلم (علوم تجربی)، گذراندن دوره‌ی تربیت معلّم (مرکز شهید رجایی شهرکرد ) به استان چهارمحال و بختیاری آمده؛ تحصیلات و زندگی خود را نزدیک به سه دهه در این استان ادامه داد. سال ۱۳۶۶ به استخدام آموزش و پرورش درآمد و در مدارس  و مراکز آموزشی(مناطق کم‌تر توسعه یافته) تدریس خود را آغاز نمود. هم زمان با تدریس، و به حسب علاقه مندی به میراث گران‌سنگ فرهنگ و ادب ایران اسلامی، تا درجه‌ی دکتری زبان و ادبیّات فارسی(گرایش ادبیّات عامّه)، تحصیل خود را ادامه داد و از آن زمان تا کنون علاوه بر تدریس در مراکز آموزش و پرورش ، در دانشگاه‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری( دوره‌های کاردانی تا کارشناسی ارشد) تدریس می کند. ایشان علاوه بر تدریس و مدیریّت، پژوهش‌های متعددی در حوزه‌ها‌ی زبان و ادب فارسی، فرهنگ مردم، عشایر و ایران شناسی دارد که سبب کسب رتبه های ملّی و موفقیّت‌های چشم‌گیری برای او شده است. بخشی از این موارد عبارتند از:

 مسوولیّت‌های اداری: کارشناس تحقیقات آموزشی اداره کلّ آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری ( عضو کانون های علمی پژوهشکده‌ی تعلیم و تربیِت)؛ معاون مدیرکلّ آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری(معاون آموزش متوسطه)؛ رییس بنیاد ایران شناسی چهارمحال و بختیاری.

کسب رتبه های علمی-پژوهشی: ۱۳۷۲ معلّم نمونه‌ی استان چهارمحال و بختیاری؛ ۱۳۸۲ مولّف نمونه‌ی کشور(سومین جشنواره‌ی کتاب معلّم)؛ ۱۳۸۴ یکی از پژوهشگران برتر وزارت آموزش و پرورش – ۲۸ نفر در کل کشور؛ ۱۳۸۳ کسب رتبه ی ممتاز سفرنامه نویسی معاونت وزارت آموزش و پرورش؛ ۱۳۸۴ نویسنده ی برتر بختیاری – به انتخاب موسسه ی فرهنگی هنری ایل یار بختیاری؛ ۱۳۸۵  و ۱۳۸۷ یکی از چهره‌های برتر عشایر ایران؛ ۱۳۸۶ پژوهشگر نمونه‌ی استان چهارمحال و بختیاری ؛ ۱۳۸۶ معلم نمونه‌ی کشور؛ ۱۳۸۷ پژوهشگر برتر دانشگاه علمی کاربردی – جهاددانشگاهی؛ ۱۳۸۷ کتاب‌خوان نمونه‌ی کشور – رده‌ی بزرگ‌سالان؛ ۱۳۸۹ برگزیده ی دومین جشنواره‌ی تجلیل از پژوهشگران عرصه ی علم، فرهنگ و هنر عشایر ایران . کرمان – ۲۱ اردیبهشت؛ ۱۳۸۹ برگزیده‌ی بخش ادبیّات داستانی دومین همایش کشوری جشنواره پویه، خرداد۱۳۸۹ ؛ ۱۳۸۸ برگزیده‌ی همایش منطقه‌ای نقش رود کارون در شکل گیری تمدن‌های ایرانی در طول تاریخ – دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر ۱۳۸۸ ؛ ۱۳۸۹ برگزیده‌ی اوّلین همایش منطقه‌ای نقش زنان در توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی استان خوزستان – دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر؛ ۱۳۹۰برگزیده‌ی همایش فرهنگ نام و نام‌گزینی و….

فعّالیّت‌های پژوهشی: تحقیق  و تالیف کتاب ها(۲۴ عنوان) و مقالاتی(بیش از ۱۰۰ عنوان) ؛ راهنمایی، مشاوره و داوری بیش از ۴۰ عنوان پایان نامه دانشجویان کارشناسی ارشد؛ دیباچه نویسی و ویرایش فنّی و تخصصی بیش از ۴۰ عنوان کتاب؛ داوری چندین جشنواره‌ی ملّی و منطقه‌ای(سرود، شعر، شاهنامه خوانی و…)؛ عضو شورای سردبیری مجله‌ی مطالعات ایلات و عشایر(دانشگاه جامع آزاد اسلامی شوشتر)؛ مدیر مسوول انتشارات نیوشه‌ی شهرکرد؛  عضوپیوسته‌ی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی؛ همکاری با دایره المعارف بزرگ اسلامی و تالیف ده‌ها مقاله‌ی علمی-پژوهشی؛ همکاری با دایره المعارف بومی سروده‌های ایران؛ عضو انجمن بین المللی ایران شناسی؛ انجام طرح های تحقیقاتی ملّی و بین المللی وزارت آموزش و پرورش .

کتاب‌های چاپ شده: ۱- امثال و حکم بختیاری؛  ۲- گُفت و لُفت (گفتگوی خودمانی)؛ ۳- یک جـــرعه از خیال؛ ۴- خاطره‌های ماندگار؛۵- مجموعه مقالات همایش افزایش بهره­وری در آموزش متوسطه؛ ۶- حدیث عشق ، (تاثیر قرآن و حدیث در ادبیّات فارسی)؛ ۷- جُستاری در فرهنگ و هنر بختیاری؛ ۸- ضرب­المثل­های مشهور تاجیکی ؛ ۹- نیوشه (تحلیل متن شناسی مثل‌های بختیاری)؛ ۱۰- ادبیّات عامّه­ی بختیاری؛ ۱۱- درآمدی بر پژوهش در ضرب‌المثل‌های بختیاری؛ ۱۲- معنا­گران صورت، صورت­گران معنا(با همکاری استاد احمد رحیم‌خانی سامانی)؛ ۱۳- فولکلور مردم بختیاری؛

در دست چاپ:۱- ترانه­های مردمی بختیاری؛۲- زِ شیرِ بِنگِشت تا جونِ آدُمیزاد (از شیر گنجشک تا جان آدمیزاد)؛ ۳- بازخوانی و شرح و توضیح کتاب«فلک ناز»؛۴- بازخوانی و شرح و توضیح کتاب «حیدربک»؛  ۵-  ما و آموزش و پرورش؛۶- راهنمای تهیه و تدوین پژوهش‌های فرهنگ مردم(فولکلور)؛۷- آستاره ( فرهنگ و ادبیّات زنان بختیاری)؛۸- شیرسنگی؛ پژوهشی در باره­ی شیرسنگی در بختیاری؛ ۹- قصّه مثل‌های بختیاری؛ ۱۰- ای یوسف خوش نام ما (آشنایی با زندگی، شرحِ احوال و آثار شهید یوسُف قنبری عُدیوی)؛ ۱۱- آیینه‌ی مهرآیین.