دشت حاصلخیز خانمیرزا با مساحتی معادل ۲۳۵۰۰ هکتار شامل۵۰۰ هکتار باغ ۹۰۰۰ هکتار اراضی دیم و ۱۴۰۰۰ هکتار اراضی آبی در مختصات ۵۱،۱۰،۵۱ طول شرقی و ۳۱،۲۵تا ۳۱،۴۰ عرض شمالی واقع شده است ، این دشت با دارای بودن جمعیتی معادل۳۵ هزار نفردارای اشتغال ۸۶ درصدی در بخش کشاورزی بوده که دهه ۸۰ در تولید اغلب محصولات کشاورزی رتبه نخست را در استان به خود اختصاص داده از جمله تولید علوفه ، حبوبات ، گندم که از نظر کیفیت و تولید در واحد سطح نیز در میان ۹ شهرستان استان و حتی کشور حرفهایی برای گفتن داشته است.
این دشت بدلیل بهره برداری غیره اصولی و کارشناسی از آبهای زیر زمینی از تعداد ۷۰۰ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق مجاز و غیره مجاز بخصوص طی دهه ۷۰ به بعد با توجه به هشدارهای مداوم و مکرر کارشناسان و متخصصان آب و کشاورزی افت شدید در سطح آبهای زیر زمینی را شاهد بوده است و خشکسالی های اخیر نیز باعث کاهش شدید ورودی آبهای زیر زمینی گردید بنحوی که در حال حاضردو سوم دشت ( محدود شرقی) در حالت بحرانی شدید قرارداشته و حتی کشت دیم نیز در این اراضی اقتصادی نمی باشد. و مابقی دشت نیز در مرز بحران قرار دارد و این امر باعث گردید کشاورزان و بخصوص جوانان منطقه به منظور امرار معاش اقدام به مهاجرت بنمایند.
این موارد و معضلات در حالی بروز نموده اند که این دشت از سمت شرق و جنوب غرب توسط رودخانه های پر آب ونک وارمند محدود گردیده است ، در طی سالیان گذشته تلاشهای زیادی در جهت انتقال آب به این دشت توسط مسئولین ذیربط بخصوص جهاد کشاورزی و امور آب استان صورت پذیرفته که متاسفانه بدلیل تغییر مدیریتها و عدم پشتیبانی مالی قوی، هیچکدام تاکنون به مرحله اجراء در نیامده است از جمله انتقال آب با پمپاژ و تزریق مصنوعی آن در دامنه های جنوبی و شرقی، و احداث سد مخزنی ونک، اجرای پمپاژ هرچند در دهه ۷۰ مقداری از عملیات اجرائی آن انجام پذیرفت (پمپاژ چالگاو) ولی بمنظور مطالعه کارشناسی تر توسط اداره کل امور آب با ارائه پیشنهاد جدیدتر متوقف و طرحی باقدرت انتقال ۱۳۰۰ لیتر در ثانیه تهیه گردید ولی اعتباری جهت اجرای آن منظور نگردید و لذا عملا این مطالعات که مبلغ زیادی برای انجام آن هزینه گردید در قفسه های بایگانی اداره کل امور آب در حال گرد خوردن می باشند.
از دیگر طرحهای مطرح جهت تامین آب این دشت و حتی دشتهای ریگ ، فلارد پیشنهاد احداث سد ونک می باشد که مطالعات فاز یک آن بعد از گذشت حدود ۸ سال انجام ولی انجام مطالعات فاز ۲ و ۳ آن که تکمیل آن هم سالها طول خواهد کشید تا قطعی گردد اقدام عملی انجام نگرفت.
در حالت خوشبینانه چنانچه مطالعات فاز ۲ سد انجام و اجرای آن مورد تایید مشاور قرار گیرد چنانچه اعتبارات اجرائی طبق طرح مطالعاتی تامین گردد براساس تجربیات موجود در کشور و حجم بالای سد که یک سد مخزنی می باشد،بهره برداری ازآن سالها به طول خواهد انجامید لذا مردم خانمیرزا حداقل تا ۱۵ سال آینده نباید امیدی به بازگشت مجدد دشت به حالت دهه ۶۰ و ۷۰ داشته باشند.تنها اقدام فوری که میتواند این دشت حاصلخیز را از وضعیت فعلی نجات دهد و امید را به خانه کشاورزان ۳۶ روستای این دشت برگرداند همزمان با پیگیری احداث سد خانمیرزا ( ونک) برروی رودخانه ونک اجرای پمپاژ ۱۳۰۰ لیتر در ثانیه آب و تزریق آن در دامنه های شرق و جنوب شرقی دشت می باشد، که طرح آن توسط شرکت مهندسین مشاور پدید آب در سال۱۳۸۴ با اعتبارات اداره کل امور آب استان انجام پذیرفت و با به روز کردن هزینه آن و تامین اعتبار مورد نیاز در کمتر از ۲ سال قابل اجراء می باشد.
امید است با حمایت و پیگیری دولت تدبیر و امید این امر مهم که می بایست توسط دولتهای گذشته که مشکل مالی آنچنان نداشته اند انجام می پذیرفت و بی مهری و کم توجهی آنها باعث نابودی و مهاجرت بالایی جوانان منطقه گردید در سریعترین زمان ممکن به مرحله اجراء در آید….انشاء الله
یک دیدگاه ارسال کنید