بهار سال ۱۲۵۸ هجری شمسی در خانواده ای مذهبی چشم به دنیا گشود، نامش را محمد گذاشتند، داماد میرزا زین العابدین تهرانی امام جمعه تهران و اولین ایرانی دارای مدرک دکترای حقوق بود، حکومت پهلوی را مخلوق استعمار انگلستان می دانست، از این رو از جمله مخالفان پهلوی اول بود و در زمان او زندانی و تبعید شد، با همکاری دکتر فاطمی، موسس جبهه ملی ایران بود و چون به مجلس راه یافت با دمیدن روح اعتماد به نفس به نمایندگان آن ، مجلس فرمایشی را مطالبه گر ملی شدن صنعت نفت ایران نمود، وی دو دوره نخست وزیر ایران شد و چون به روش های بودجه نویسی، تراز مالی و قوانین مربوطه اشراف داشت، در دولت او نرخ تورم تک رقمی بود و برای اولین بار بدون اتکاء به درآمد نفت ،تراز بازرگانی کشور را مثبت نموده و صادرات از واردات پیشی گرفت ، همچنین برخی از اختیارات شاه و خاندان سلطنتی را گرفت و به دولت سپرد و بدین سیاق مشروطه را کاملا اجرا نمود ، او نخستین دولتمرد خاور میانه بود که با اجرایی کردن اندیشه ملی صنعت نفت، پرچم مبارزه اقتصادی با قدرت استعماری انگلیس را برافراشت و درسیاست ورزی امیرکبیر را الگو قرار داده و پیرو سیاست موازنه منفی بود ، هفت کتاب بنام های ؛ “۱. کاپیتولاسیون و ایران ۲. دستور در محاکم حقوقی ۳. شرکت سهامی در اروپا ۴. اصول قواعد و قوانین مالیه در ممالک خارجه و ایران قبل از مشروطیت و دوره مشروطه ۵. حقوق پارلمانی در ایران و اروپا ۶. وصیت در حقوق اسلامی ۷.مسئولیت دولت برای اعمال خلاف قانون که از مستخدمین دولتی در موقع انجام وظایفشان صادر میشود و قاعده عدم تسلیم مقصرین سیاسی ” تالیف نمود، و در حمایت از مشروطیت و ممانعت از دخالت استعمار پیر انگلستان، به اتفاق شهید مدرس جزء پنج نماینده مخالف حکومت رضاخان بود و پس از کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲ بر خلاف قانون در دادگاه نظامی به جرم تمرد از فرمان شاه از روز ۲۵ تا ۲۸ مرداد به سه سال حبس محکوم شد، در مورد دادگاه صادر کننده حکم خود و علل محاکمه اش گفت ؛” در طول تاریخ مشروطیت ایران، این اولین بار است که یک نخست وزیر قانونی مملکت را به حبس و بند می کشند و روی کرسی اتهام می نشانند، به من گناهان زیادی نسبت داده اند، ولی من خودم می دانم که یک گناه بیشتر ندارم و آن این است که تسلیم تمایلات خارجیان نشده و دست آنان را از منابع ثروت ملی کوتاه کرده ام، مردم این مملکت می دانند که وضع من در بسیاری جهات با وضع مارشال پتن فرانسوی بی شباهت نیست … و من هم مثل او در اواخر عمر بر روی کرسی اتهام نشسته ام و شاید مثل او محکوم شوم ولی همه نمی دانند بین من و او یک تفاوت آشکار است ، پتن به جرم همکاری با دشمن ملت فرانسه به دست ملت فرانسه محاکمه شد و من به گناه مبارزه با دشمن ملیت ایران به دست عمال بیگانه “،سرانجام این مرد بزرگ بعد از تحمل سه سال حبس ، تحت نظارت شدید ساواک ده سال در روستای احمدآباد زادگاهش زیست و وصیت کرد که در ابن بابویه کنار شهدای ۳۰ تیر به خاک سپرده شود ،ولی ۱۴ اسفند سال ۱۳۴۵ هجری شمسی پس از ده سال حصر خانگی دارفانی را وداع گفت و به دلیل مخالفت شاه، در ابن بابویه دفن نشد بلکه در یکی از اتاق های خانه اش در روستای احمد آباد غریبانه به خاک سپرده شد .
۱۴ اسفند سالروز درگذشت خالق صنعت ملی شدن نفت و بزرگمرد استعمار ستیز تاریخ ایران ،دکتر محمد مصدق تسلیت و تعذیت باد.
یک دیدگاه ارسال کنید